MODERN SİYASAL İDEOLOJİLER IV

MODERN POLİTİK İDEOLOJİLER
IV.

NASYONAL SOSYALİZİM
NASYONAL SOSYALİZM DOKTRİNİNİN İLANI 1898'İN MAYIS AYINDA, İLK
KEZ FRANSIZ TEORİSYEN MAURİCE BARRÈS TARAFINDAN YAPILDI.
SOSYALİST BİR MİLLİYETÇİLİK FİKRİNİN TEMEL DOKTRİNLERİNİ
BELİRLEYEN BARRÈS, DÖNEMİN RUSYA MERKEZİNDEN TÜM DÜNYAYA
YAYILAN SOSYALİZMİ BİR ZEHİR OLARAK TANIMLAMIŞTIR. SOSYALİZMİN
“LİBERAL BİR ZEHİR” OLDUĞUNU, ANCAK ULUSAL BİR SOSYALİZMİN,
KOLEKTİF MİLLİYETÇİLİĞİ GERÇEKLEŞTİRMENİN ARACI OLDUĞUNU
AÇIKLAMIŞTI. BARRÈS'E GÖRE, İŞÇİLER KENDİ ULUSLARINDAN
İŞVERENLERE KARŞI DEĞİL, YABANCI İŞVERENE VE YAHUDİ SERMAYESİNE
KARŞI MÜCADELE ETMELİYDİ.

ADOLF HİTLER "MİLLİYETÇİ VE SOSYALİST" BİR ÖĞRETİNİN
FİKİR BABASI OLAN BARRÈS’İN İDEOLOJİLERİNİ HALKA
AKTARIRKEN, ALMAN İŞÇİLERİNİN KLASİK OLARAK ÜLKE
İÇİNDEKİ İŞVEREN SINIFI İLE DEĞİL DOĞRUDAN ÜLKE
DIŞINDAKİ YABANCI GÜÇLERLE SAVAŞMASI GEREKTİĞİNDEN
BAHSEDİYORDU. ADOLF HİTLER'İN 1920-1933 YILLARI
ARASINDA BİLHASSA SOSYALİZME EĞİMLİ ALMAN İŞÇİ SINIFINI
NASYONAL SOSYALİZM SÖYLEMLERİ İLE ETKİ ALTINA ALMASI,
SEÇİM ARİFELERİNDE PARTİNİN VE ŞÜPHESİZ KENDİSİNİN
BÜYÜK BİR DESTEĞİ ARKASINA ALMASINI SAĞLAMIŞTIR.

GÜNÜMÜZDE SAĞ GÖRÜŞÜN EN AŞIRIYA KAÇAN

HALİ OLARAK TANIMLANAN NASYONAL SOSYALİZM,
MİLLİYETÇİ DÜŞÜNCELERİN AĞIRLAŞTIRILARAK
SOSYALİZM DOKTRİNLERİ İLE HARMANLANMIŞ HALİ
OLARAK İSİMLENDİRİLİR. FAŞİZM İLE ÖRTÜŞEN
NASYONAL SOSYALİZM, SOSYALİZM TUTUMLARINI
YALNIZCA DEVLETİN EKONOMİK POLİTİKALARINDA
UYGULAMIŞTIR.

ALMAN NASYONAL SOSYALİSTLERİN POLİTİK
ÇALIŞMALARINA BAŞLADIKLARI 1920 YILINDAN
İTİBAREN NASYONAL SOSYALİZM, ALMAN SOSYAL
DEMOKRATLAR VE KOMÜNİSTLER TARAFINDAN
KISACA NAZİZM (ALMANCA: NAZİSMUS) OLARAK
İSİMLENDİRİLDİ. BU KISALTMA, NASYONAL
SOSYALİSTLERİ KÜÇÜMSEMEK AMACIYLA ORTAYA
ÇIKARILMIŞTI.

NASYONAL SOSYALİST ALMAN İŞÇİ PARTİSİ'NİN
ALMANCA ADI, NATİONALSOZİALİSTİSCHE
DEUTSCHE ARBEİTERPARTEİ, KISACA NSDAP İDİ.

"NASYONAL" SÖZCÜĞÜ TÜRKÇEYE FRANSIZCADAN
GEÇMİŞTİR VE "ULUSAL" SÖZCÜĞÜNÜN EŞ
ANLAMLISIDIR. NASYONAL SOSYALİZMİ BENİMSEYEN
KİŞİ VE KURUMLARA "NASYONAL SOSYALİST" DENİR

NASYONAL SOSYALİZM, BAŞLICA DAYANAK NOKTASINI ORTAK GÜÇ
BİRLİĞİNİ ESAS ALAN BİR TOPLUM BİRLİKTELİĞİ FİKRİNİN
OLUŞTURDUĞU HALK HAREKETİDİR. BU FELSEFEYE SAHİP OLAN
NASYONAL SOSYALİZM, TEK BİR TOPLUMU OLUŞTURAN İNSANLARIN
BİRLİKTELİĞİNİ DE, HALKI BİR BÜTÜN HALİNE GETİRECEK ULUSAL
DAYANIŞMANIN POLİTİK RUHU İÇERİSİNDE BELİRLEMEKTEDİR.
HALK BİRLİĞİNİ ORTAK BİR İDEOLOJİK YOLDAŞLIKTA VE
DOLAYISIYLA TOTALİTER BİR HAREKETTE BULUŞTURAN NASYONAL
SOSYALİZM, DOKTRİNSEL OLARAK FAŞİZMDEN AYRI BİR İDEOLOJİ
OLMASINA RAĞMEN FAŞİST BİR HAREKET OLARAK
BİLİNEGELMİŞTİR.

GÜNÜMÜZ BİLİMSEL DEĞERLENDİRMELERİ TARAFINDAN
AŞIRI SAĞ DÜŞÜNÜŞE BAĞLI BİR POLİTİK SİSTEM OLARAK
SINIFLANDIRILMIŞTIR.

NASYONAL SOSYALİZM, İKTİSADÎ OLARAK ANTİKAPİTALİST VE ANTİ-KOMÜNİST BİR STRATEJİYLE
KOLEKTİF MİLLİYETÇİLİĞİ GERÇEKLEŞTİRMEYİ
AMAÇLAMAKTADIR, BU DOĞRULTUDA
MARKSİZMDEN FARKLI OLARAK ULUSAL BİR
EKONOMİK SOSYALİZM UYGULANMAKTADIR.

NASYONAL SOSYALİST

HAREKET, RADİKAL ALMAN
MİLLİYETÇİLİĞİ ÖĞELERİNİ KULLANAN BİR İDEOLOJİ
OLARAK I. DÜNYA SAVAŞI SONRASI KOMÜNİST
DEVRİMCİLERE KARŞI SAVAŞAN FREİKORPS
BİRLİKLERİNİN ANTİ-KOMÜNİST KÜLTÜRÜYLE UYUMLU BİR
ŞEKİLDE ÖRGÜTLENDİ. NASYONAL SOSYALİSTLERİN
ALMAN İŞÇİ SINIFINI KOMÜNİST FİKİRLERDEN
UZAKLAŞTIRIP MİLLİYETÇİ SAFLARA ÇEKMEYİ AMAÇLAYAN
ANTİ-KOMÜNİST HEDEFLERİNİN YANINDA YAHUDİ
SERMAYESİNE KARŞI CEPHE ALDIKLARI VE BURJUVAZİYİ
AŞAĞILADIKLARI ANTİ-KAPİTALİST GÖRÜŞLERİ, DÖNEMİN
MARKSİST FİKİRLERİNİN YANINDA BİR ALTERNATİF
SUNMAKTAYDI.

NASYONAL SOSYALİZM TOTALİTER, ŞOVENİST,
MİLİTARİST VE POPÜLİSTTİR, TEK BİR MİLLETİN
YÜCELTİLEREK KENDİ İÇİNDE SOSYOEKONOMİK
EŞİTLİĞİNİN SAĞLANMASI ESASINA DAYANIR.

DİĞER FAŞİST SİSTEMLERDE OLDUĞU GİBİ
NASYONAL SOSYALİZMDE DE RADİKALİZM, ANTİKOMÜNİZM, ANTİ-KAPİTALİZM VE LİDERLİK
PRENSİBİ GİBİ ÖGELER MEVCUTTUR; ANCAK
DİĞERLERİNİN AKSİNE IRKÇILIK İÇERMEKTEDİR.

NASYONAL SOSYALİST ALMAN IRKÇILIĞININ BAZI ÖGELERİ
ŞUNLARDIR:

• HOLOKOST

İLE SONUÇLANAN

ANTİSEMİTİZM.

YAHUDİ KARŞITLIĞI,

• ALMAN IRKININ ÜSTÜNLÜĞÜNE İNANAN, PANCERMENİST BİR ETNİK MİLLİYETÇİLİK.
• "IRKIN HİJYENİNİN"

SAĞLANMASI İÇİN ZİHİNSEL

ENGELLİLERİN VE EŞCİNSELLERİN YOK EDİLMEK

İSTENMESİ.

YANİ

NASYONAL SOSYALİST İDEOLOJİYE GÖRE, DÜNYADA
KAPİTALİZME AİT OLAN TÜM KURULUŞLAR VE SİSTEMLER
YAHUDİLER TARAFINDAN KURULUP YÖNETİLMEKTEYDİ

VE YAHUDİLER DİĞER TÜM ULUSLAR İÇİN, ÖZELLİKLE DE
ARİ IRK İÇİN, BİR PARAZİT GÖREVİNİ GÖRMEKTEYDİ.
NASYONAL SOSYALİSTLERE GÖRE YAHUDİLER ÇEŞİTLİ
EKONOMİK NEDENLERİN YANINDA IRKSAL OLARAK DA
ALMAN IRKININ SAFLIĞINI BOZMAKTA VE ALMANLARA
KENDİ BENLİKLERİNİ KAYBETTİRMEKTEYDİ.

KAPİTALİZM KARŞITLIĞI
NASYONAL SOSYALİSTLER ÖZELLİKLE; KAPİTALİZMİN IRK-MİLLET
AYIRMADAN PARASI OLAN KİŞİYİ ÜSTÜN TUTMASINA KARŞI
ÇIKMIŞTIR.

NASYONAL SOSYALİZME GÖRE, ÜSTÜN IRK
ÜYELERİNİN; İYİ BİR GELECEĞE SAHİP OLABİLMESİ İÇİN EŞİT
HAKLARA SAHİP OLMALARI GEREKİR. KAPİTALİZM ÜSTÜN IRKA
KARŞI EN AÇIK TEHDİTLERDEN BİRİDİR. MARKSİST OLMAYAN,
MİLLİYETÇİ BİR SOSYALİZM İSE; KAPİTALİZME KARŞI ARYAN IRK
İÇİN İDEAL BİR SİSTEM OLARAK GÖRÜLÜR.

PARLAMENTARİZMİN VE DİĞER İDEOLOJİLERİN REDDİ

PARLAMENTER SİSTEM

REDDEDİLEREK LİBERALİZME, KOMÜNİZME VE SOSYAL
DEMOKRASİYE KESİNLİKLE KARŞI ÇIKILMIŞTIR.

HİTLER'E

GÖRE KESİN KARARLAR VEREBİLECEK BİR LİDERİN
YÜRÜRLÜĞE KOYACAĞI UYGULAMALAR VE HÜKÜMLER, BİR
PARLAMENTODAKİ YÜZLERCE MİLLETVEKİLİNİN YAPACAĞI
TARTIŞMALARDAN VE BU TARTIŞMALARIN SONUNDA
VARILACAK KARARLARDAN DAHA KESKİNDİR.

HALKI GERÇEK

ANLAMDA TEMSİL EDEBİLECEK TEK BİR

PARTİNİN TÜM ÜLKEYE EGEMEN OLMASININ PARLAMENTODA
İŞLEYEN ÇOĞULCU DEMOKRASİDEN DAHA İYİ OLDUĞU

NASYONAL SOSYALİST ALMAN İŞÇİ
PARTİSİ'NE OLAN BAĞLILIK VURGULANMIŞTIR. NASYONAL
SOSYALİZME GÖRE, MEMLEKETE EDİLECEK HİZMET YALNIZCA
DÜŞÜNCESİ OLUŞMUŞ VE

MİLLİYETPERVER BİR YÖNETİMİN YETKİLİ OLDUĞU GERÇEK
BİR HALKÇI İDARE İLE SAĞLANABİLİR.

LİBERALİZME,

KOMÜNİZME VE SOSYAL DEMOKRASİYE İDEOLOJİK VE

DÜNYA SAVAŞI'NDAKİ SİYASAL SEBEPLERDEN
ÇIKILMIŞTIR.

I.

DOLAYI KARŞI

IRK, MİLLET VE DEVLET

NASYONAL SOSYALİST ÖĞRETİYE GÖRE IRK; BİR MİLLETİN
ÇEKİRDEĞİNİ OLUŞTURAN EN ÖNEMLİ UNSURDUR VE AYNI
IRKA MENSUP İNSANLARIN OLUŞTURDUĞU MİLLETİ KORUMA
GÖREVİ DEVLETE AİTTİR.
OLUŞTURAN

DEVLETİN FONKSİYONU MEDENİYETİ
MİLLETE HİZMET ETMEKTİR. NASYONAL

SOSYALİZMDE TEORİK ESASLARI DAHA ÖNCE BELİRLENMİŞ

"ÜSTÜN IRK" KAVRAMI MEVCUTTUR. DEVLET VASITA OLUP
ÜSTÜNLÜĞÜ OLAN VARLIK, DEVLET DEĞİL HALKTIR. HALK
(VOLK) KAN BİRLİĞİNE DAYANAN BİR IRKTAN OLUŞMUŞTUR.

DEVLETİN AMACI; DIŞARIDA YENİ HAYAT
SAHASI (LEBENSRAUM), İÇERİDE DE IRKA
DEĞER VEREN BİR DÜNYA GÖRÜŞÜNÜ
(WELTANSCHAUUNG) GERÇEKLEŞTİRMEKTİR.
DEVLETİN EKONOMİK VE İDARÎ YAPISI MESLEK
GRUPLARININ TEMSİL EDİLDİĞİ KORPORATİF
SİSTEME DAYALIDIR. EKONOMİYİ DE IRKIN
KORUNMASINDA BİR VASITA OLARAK
GÖRMEKTEDİR

TOPLUM VE AİLE
REFAH VE DÜZEN İÇİNDE OLAN BİR TOPLUMA FAYDA SAĞLAYACAK
ÖĞRENİM SAHİBİ BİREYLERİN YETİŞMESİ GEREKTİĞİNE İNANILIR. BU
NOKTADA SOSYAL DARWİNİZM YÜRÜRLÜĞE GİRER: AMAÇ TOPLUMDAKİ
EN İYİLERİ AYIKLAMAK, ÖNLERE ÇIKARMAKTIR. BU AYIKLAMA İŞLEMİNDE
SOSYAL SINIF FARK ETMEMEKTEDİR, ÖNEMLİ OLAN ÇOCUKLAR VE
GENÇLER OLDUĞU İÇİN ONLARIN ÜZERİNDE DURULUR VE İLK YAŞLARDAN
İTİBAREN İYİ BİR ÖĞRENİM GÖRÜRLER. BU KONUDA AİLE KADAR
DEVLETİN DE ROLÜ VARDIR. TERBİYE VE GENEL AHLAK GİBİ KONULARDA
ÇOCUĞU EĞİTEN ANNE VE BABANIN GÖREVİ BELLİ BİR ZAMANDAN SONRA
NASYONAL SOSYALİST IRKÇI DEVLETE DÜŞER;

KÜLTÜR VE SANAT
NASYONAL SOSYALİZMİN KÜLTÜRÜNDE SANAT, BİR İNSANIN VE BİR IRKIN
EN YÜKSEK YARATICI BAŞARILARININ GÖSTERGESİDİR. SONUÇ OLARAK,
BİR ULUSUN KÜLTÜRÜ TÜM YÖNLERİYLE GÜZELLİKLERİNİ SERGİLEMELİ VE
YABANCI ETKİLERDEN KORUNMALIDIR. HALKIN HİZMETİNDEKİ SANAT,
ULUSAL KÜLTÜRÜN AMACI İLE TEK TİP YÖNETİM KÜLTÜRÜNÜN
BÜTÜNLÜĞÜNE DAYANMAKTADIR. LİBERAL YÖNETİMLERDE İNSANLARIN
SANATLARA DUYDUĞU ÖZEL İLGİ DÜŞEBİLİR, ANCAK NASYONAL SOSYALİZM
İÇİN SANAT İNSANLARIN ORTAYA ÇIKARABİLECEĞİ GÜZELLİKLERİN
HABERCİSİ VE BİR İNSANIN ARZU VE YETENEĞİNİN SAHİP OLDUĞU
KANDAN GELDİĞİNİN SAĞLAM BİR KANITIDIR.

HİTLER ÖNDERLİĞİNDEKİ NASYONAL SOSYALİSTLER
1923'TE BAVYERA EYALETİNİN YÖNETİMİNİ ELE
GEÇİRMEK İÇİN AYAKLANDILAR. BU OLAY TARİHE
"BİRAHANE DARBESİ" OLARAK GEÇTİ. DARBE GİRİŞİMİ
BAŞARISIZLIKLA SONUÇLANDI VE HİTLER, KENDİSİNE 5
YIL HAPİS VERİLMESİNE KARŞIN 9 AY HAPİSTE KALDI.
MAHKÛMİYETİ SIRASINDA DOSTU RUDOLF HESS
ARACILIĞIYLA, NASYONAL SOSYALİSTLERİN, KUTSAL
KİTAPLARI OLARAK BENİMSEDİKLERİ "KAVGAM" (MEİN
KAMPF) ADLI KİTABINI YAZDI.

1932 SEÇİMLERİNDE NASYONAL SOSYALİST ALMAN İŞÇİ
PARTİSİ'NİN ALDIĞI OYLAR BİRAZ GERİLEDİYSE DE
NASYONAL SOSYALİST OLMAYAN BAZI MİLLİYETÇİ ÖNDERLER

HİTLER'İ DENETLEYEBİLECEKLERİNİ DÜŞÜNEREK BAŞBAKAN
OLMASINDA ANLAŞTILAR. BÖYLECE ALMAN CUMHURBAŞKANI
PAUL VON HİNDENBURG, 30 OCAK 1933 TARİHİNDE
HİTLER'İ BAŞBAKAN OLARAK ATADI. BİRKAÇ AY SONRA
YAPILAN 5 MART 1933 SEÇİMLERİNDE İSE NASYONAL
SOSYALİST ALMAN İŞÇİ PARTİSİ OYLARIN % 43.9'UNU ALDI
VE İKTİDARDA KALMALARI KESİNLEŞTİ.

NASYONAL SOSYALİST ALMAN İŞÇİ PARTİSİ VE YENİ
İMPARATORLUK ŞANSÖLYESİ ADOLF HİTLER, ALMAN
İMPARATORLUĞU DEVLETİNİN VE ALMAN HALKININ
SİYASÎ VE SOSYAL İDARESİNİ ELE ALARAK TEK BİR
İRADE İLE KENDİ EGEMENLİĞİ ALTINDA BİRLEŞTİRDİ,

BUNDAN DOLAYI NASYONAL SOSYALİST YÖNETİM,

KENDİNE KARŞI OLABİLECEK HİÇBİR DÜŞÜNCENİN VAR
OLMASINA İZİN VERMEDİ.

21 NİSAN 1933'TE, KURULAN YENİ DÜZENDE HALKA REHBERLİK
EDİLMESİ İÇİN HALKI AYDINLATMA VE PROPAGANDA BAKANLIĞI
KURULDU. 1 ARALIK 1933'TE ÇIKARILAN KANUN İLE NASYONAL
SOSYALİST ALMAN İŞÇİ PARTİSİ DIŞINDAKİ TÜM PARTİLER KAPATILDI.
NASYONAL SOSYALİST DEVRİM, NSDAP YÖNETİCİLERİNİN VE SİVİL
NASYONAL SOSYALİST ALMANLARIN DESTEĞİ İLE SÜRDÜ VE 19331934 YILLARI İÇERİSİNDE, HIZLI BİR SÜREÇ HALİNDE GERÇEKLEŞTİ.
TOPLUM, BİREYLERİN ÇOĞUNUN DESTEKLEDİĞİ VE YÜRÜRLÜĞE
GİRMESİNİ BEKLEDİĞİ NASYONAL SOSYALİST SİSTEME KENDİSİNİ
ADAPTE ETTİ.

SS'LER (KORUMA TİMİ)

NASYONAL SOSYALİST ALMAN İŞÇİ PARTİSİ,
ALMAN EKONOMİSİNİN VE HALKIN MORALİNİN
DÜZELMESİ İÇİN DEVLETÇİ BİR POLİTİKA İZLEYEREK
YENİ İŞ İMKANLARI YARATMAYA BAŞLADI, İŞÇİ VE
İŞVERENLERİN BİR ARADA BULUNUP UZLAŞTIĞI
KORPORATİF SENDİKALAR KURDU. BU SENDİKALAR
NASYONAL SOSYALİST ALMAN İŞÇİ PARTİSİ'NE
BAĞLIYDI VE BUNLARIN EN BÜYÜĞÜ ALMAN EMEK
CEPHESİ İDİ.

ALMAN NASYONAL SOSYALİSTLERİN AŞAĞI IRK OLARAK
NİTELEDİKLERİ YAHUDİLER İLE SİYASAL KARŞITLARINI
GÖNDERDİKLERİ İLK TOPLAMA KAMPI 1933'TE
DACHAU'DA KURULMUŞTU. HİTLER'İN EMRİYLE AYNI
YIL YAHUDİLERE KARŞI BOYKOT BAŞLATILDI. 1933'TEN
1940'A KADAR ALMANYA'DA YAŞAYAN YAHUDİLER TÜM
VATANDAŞLIK HAKLARINDAN MEN EDİLDİLER. 1939'A
GELİNDİĞİNDE ALMANYA'DA ALTI TOPLAMA KAMPI
VARDI. 1938'DEKİ KRİSTAL GECE'DEN SONRA,
YAHUDİLERE KARŞI İLK SOYKIRIM GİRİŞİMİ 1940'TA
BAŞLADI.

HİTLER, DIŞ POLİTİKADA, ÜSTÜN OLARAK
NİTELEDİĞİ ALMAN IRKINI BİR ARAYA TOPLAMAK
VE BU IRKIN RAHATÇA YAŞAMASINI SAĞLAYACAK
"YAŞAM ALANI" NI ELDE ETMEK AMACIYLA ÖNCE
AVUSTURYA'YI (1938) ARDINDAN
ÇEKOSLOVAKYA'YI (1939) ALMAN
TOPRAKLARINA KATTI. 1939'DA POLONYA'YI
İŞGAL EDEREK II. DÜNYA SAVAŞI'NI
BAŞLATTILAR.

NASYONAL SOSYALİSTLER

ZAFER TUTKUSUYLA

ALMANYA'YI

SAVAŞA SOKTULAR VE KISA BİR SÜRE İÇERİSİNDE

AVRUPA'NIN BÜYÜK

BİR KISMINI FETHETTİLER, ANCAK

1943'TEN İTİBAREN
BAŞLAYARAK 1944'TE HIZLA ARTMASIYLA VE 1945'TE
KESİN BİR YENİLGİYE DÖNÜŞMESİ SONUCUYLA, II. DÜNYA
SAVAŞI'NIN AVRUPA CEPHESİ 8 MAYIS 1945'TE
ALMANYA'NIN YENİLGİSİYLE SON BULDU.
CEPHEDE ALINAN YENİLGİLERİN

NEOFAŞİZM
NEOFAŞİZM, II. DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA BAZI
AVRUPA ÜLKELERİNDE GÖRÜLMÜŞ "YENİ FAŞİST"
AKIMDIR. FAŞİZMİN BU TÜRÜ BELLİ BİR ZÜMRENİN
DEĞİL BÜTÜN MİLLETİN KENDİNİ DİĞER MİLLETLERDEN

ÜSTÜN GÖREREK ÖNE ÇIKMA ÇABASI OLARAK DA
TANIMLANABİLİR.

NEONAZİZM İLE BERABER
AVRUPA'DA VE ABD'DE NEOFAŞİST OLUŞUMLAR
BULUNMAKTADIR.

NEO-NAZİZM,
II. DÜNYA SAVAŞI'NDAN SONRA NASYONAL SOSYALİZMİ YENİDEN CANLANDIRMAK VE
BU AMAÇLA NASYONAL SOSYALİST YÖNETİMLERİ DEMOKRATİK VEYA SİLAHLI
YOLLARLA BAŞA GEÇİRMEYİ HEDEFLEYEN, YA DA NASYONAL SOSYALİZMİ SAVUNAN
TÜM SİYASÎ HAREKET VE DÜŞÜNCELERE VERİLEN ORTAK İSİMDİR.

NAZİ ALMANYA'SI NIN 8 MAYIS 1945 TARİHLİ YENİLGİSİYLE BERABER NASYONAL
SOSYALİST REJİM ÇÖKMÜŞ, ALMANYA 1949'A KADAR MÜTTEFİK DEVLETLER‘ İN
İŞGALİ ALTINDA KALMIŞTI. İŞGAL BOYUNCA NASYONAL SOSYALİZME AİT OLAN HER
ŞEY KALDIRILMIŞ VE BU DÜŞÜNCELER ALMAN HALKININ ZİHNİNDEN SİLİNMEYE
ÇALIŞILMIŞTIR. ANCAK ALMANYA BAŞTA OLMAK ÜZERE BİRÇOK AVRUPA ÜLKESİNDE
VE BÜTÜN DÜNYADA NASYONAL SOSYALİZME DUYULAN İLGİ TÜKENMEMİŞTİR.

SİYONİZM
SİYONİZM, FİLİSTİN'DE YAHUDİLER

İÇİN YENİDEN BİR

VATAN KURULMASINA DESTEK VEREN ULUSLARARASI

SİYASİ HAREKETİ.

YAHUDİ

SÖZ KONUSU ALAN,TEVRAT'TA BAHSİ
GEÇEN VE İSRAİL DİYARI (İBRANİCE: ERETZ YİSRA'EL) ADI
VERİLEN TOPRAKLARDIR. İSRAİL'İN KURULMASINDAN BU
YANA, SİYONİST HAREKET DE ŞEKİL DEĞİŞTİREREK
ÖNCELİKLE MODERN İSRAİL DEVLETİNİN DESTEKLENMESİ
AMACI İLE VARLIĞINI SÜRDÜRMEKTEDİR

BÜYÜK ÖLÇÜDE AVRUPA YAHUDİLERİNİN KITANIN DÖRT BİR
YANINDA YÜKSELEN ANTİSEMİTİZME VERDİĞİ BİR TEPKİ
ŞEKLİNDE BAŞLAYAN ÇAĞIMIZDAKİ HAREKETİN KURUCULARI
ÇOĞUNLUKLA LAİK YAHUDİLERDEN OLUŞMAKTADIR. SİYONİZM,
MODERN MİLLİYETÇİLİK GÖRÜNGÜSÜNÜN BİR KOLUDUR.
BAŞLANGIÇTA, ASİMİLASYONA VE YAHUDİLERİN AVRUPA'DAKİ
DURUMUNA KARŞI ALTERNATİF TEPKİLER SUNAN ÇOK SAYIDAKİ
YAHUDİ SİYASİ HAREKETİNDEN BİRİ OLAN SİYONİZM, HIZLA
BÜYÜMÜŞ, HOLOKOST'UN (YAHUDİ SOYKIRIMI) ARDINDAN DA
YAHUDİ SİYASİ HAREKETLERİ ARASINDA HAKİM GÜÇ HALİNİ
ALMIŞTIR.

SİYASİ HAREKET, AVUSTURYA-MACAR GAZETECİ THEODOR HERZL
TARAFINDAN, DER JUDENSTAAT (YAHUDİ DEVLETİ) ADLI
ESERİNİN YAYIMLANMASININ ARDINDAN, 19. YÜZYILIN
SONLARINDA RESMEN KURULMUŞTUR. "İSRAİL DİYARI"NA
YAHUDİ GÖÇÜNÜ TEŞVİK ETMEYİ AMAÇLAYAN HAREKET, SONUNDA
YAHUDİLER İÇİN BİR ANAVATAN OLARAK İSRAİL'İ KURMA
HEDEFİNE 1948 YILINDA ULAŞMIŞTIR. SAVUNUCULARI,
SİYONİZMİN AMACINI YAHUDİ ULUSU İÇİN KENDİ KADERİNİ
TAYİN OLARAK GÖRMEKTEDİR. İSRAİL'DE YAŞAYAN YAHUDİLERİN
DÜNYA ÜZERİNDEKİ YAHUDİLER İÇİNDEKİ PAYI HAREKETİN
HAYATA GEÇİRİLMESİNDEN BU YANA SÜREKLİ OLARAK ARTMIŞTIR.

NEO-SİYONİZM VE POST-SİYONİZM

20. YÜZYILIN SON ÇEYREĞİNDE, İSRAİL’DEKİ KLASİK
MİLLİYETÇİLİK AZALMAYA BAŞLADI. BU, DİĞER İKİ MUHALİF
HAREKETİN DOĞUŞUNA SEBEP OLDU: NEO-SİYONİZM VE
POST-SİYONİZM. BU İKİ HAREKET DÜNYA ÇAPINDAKİ İKİ
FENOMENİN İSRAİL VERSİYONLARI ANLAMINA GELDİ:
• GLOBALLEŞMENİN
LİBERAL KÜLTÜR

• YEREL TERS TEPKİ

ORTAYA ÇIKMASI, MARKET TOPLUMU VE

NEO-SİYONİZM VE POST-SİYONİZM, KLASİK SİYONİZM’LE AYNI
ÖZELLİKLERİ PAYLAŞIRLAR FAKAT, HİSSETTİRİLEN DURUŞ VE ÇAP
AYRIMLARI ORTAYA KOYAR. NEO-SİYONİZM, SİYONİST
MİLLİYETÇİLİĞİN DİNİ VE ÇIKARCI YÖNLERİNİ ORTAYA KOYAR,
ÖTE YANDAN POST-SİYONİZM, DAHA NORMALLEŞME VE
EVRENSELLİĞE YÖNELİK BİR YAKLAŞIMDA BULUNUR.
POST-SİYONİZM’E GÖRE İSRAİL “YAHUDİLER İÇİN DEVLET”
OLMAKTAN ÇIKMALI VE BÜTÜN VATANDAŞLARI İÇİN BİR DEVLET
OLMALI YA DA ARAP VE YAHUDİLERİN EŞİT GÜCE SAHİP OLDUĞU,
ÇİFT-MİLLİYETÇİ BİR YAPIYA BÜRÜNMELİDİR.

BAASÇILIK
ARAP MİLLİYETÇİLİĞİ VE ARAP SOSYALİZMİNİN BİR KARIŞIMI OLAN
SİYASİ İDEOLOJİDİR.
BAAS PARTİSİ, MİŞEL EFLAK VE SELAHADDİN BİTAR TARAFINDAN
1940 YILINDA ŞAM'DA KURULDU. KURUCULARINDAN MİŞEL EFLAK
BİR RUM-ORTODOKS, SELAHADDİN BİTAR İSE SÜNNİYDİ. 1947'DE
İSKENDERUNLU BİR NUSAYRİ OLAN ZEKİ ELARSUZİ 'NİN DE
KATILIMIYLA İLK KONGRESİNİ YAPTI. BAAS PARTİSİ SURİYE VE
IRAK'TA YAPTIKLARI DARBELERLE İKTİDARI ELE GEÇİRİP TEK PARTİ
DİKTATÖRLÜKLERİ KURDULAR. IRAK'TAKİ BAAS İKTİDARI 2003
YILINDAKİ IRAK SAVAŞI İLE SON BULDU.

SOSYALİZM VE SEKÜLERİZM BAASÇILIĞIN KURULUŞ DÜŞÜNCESİ
OLAN PAN-ARABİZMİN DESTEKLEYİCİ YAN UNSURLARIDIR.
MARKSİZM-LENİNİZM'DEN FARKLI OLAN BAAS SOSYALİZMİ
TOPLUMSAL EŞİTSİZLİĞİN AZALTILMASI, ÖZEL MÜLKİYETİN
SINIRLANDIRILMASI, YERLİ VE YABANCI BÜYÜK ÖZEL FİRMALARIN
KAMULAŞTIRILMASINI HEDEFLER FAKAT ÖZEL TEŞEBBÜS VE MİRAS
HAKKININ İSE KORUNACAĞI BELİRTİR. BAASÇILIK ÖNCEKİ ARAP
MİLLİYETÇİSİ AKIMLARIN AKSİNE LAİK BİR ARAP TOPLUMU
KURMAYI HEDEFLİYORDU. ANCAK BAAS İSLAM DİNİNİ ARAP MİLLİ
KÜLTÜRÜNÜN TEMEL VE AYRILMAZ BİR PARÇASI OLARAK KABUL
EDEREK İSLAM'A ÖNEM VERMEKTEN DE GERİ DURMAZ.

PANSLAVİZM
PANSLAVİZM, RUSYA'NIN, ÖZELLİKLE ÇARLIK DÖNEMİNDE UYGULADIĞI,
VARSAYIMSAL SLAV IRKINDAN OLANLARI KENDİ HAKİMİYETİ ALTINDA BİR DEVLET
HALİNDE TOPLAMA SİYASETİDİR. İLK KEZ 1826 YILINDA J.HERKEL TARAFINDAN
KULLANILDI. PANGERMENİZMDEN ETKİLENEN PANİSLAVİZMİN ÇIKIŞININ
TEMELİNDE KIRIM SAVAŞI'NIN ARDINDAN DAHA BELİRGİN HALE GELEN AVRUPA
KARŞITLIĞI YER ALMAKTADIR.
DOĞU AVRUPA İLE ORTA AVRUPA'NIN ORTA KESİMİNDEKİ

ÇEŞİTLİ SLAV HALKLARI
ARASINDA ORTAK KÜLTÜREL VE SİYASAL HEDEFLER DOĞRULTUSUNDA BİRLİK
SAĞLAMAYA ÇALIŞAN HAREKET.

19. YÜZYILIN İLK YARISINDA BATI VE GÜNEY SLAV HALKLARININ ULUSAL KİMLİK
ARAYIŞI, BİLİM İNSANLARI, AYDINLAR VE ŞAİRLER ARASINDA BAŞLADI.

• PANSLAVİZM HAREKETİ ÇOK GEÇMEDEN SİYASAL İÇERİK KAZANDI.
1848'DE AVUSTURYA-MACARİSTAN'IN AYAKLANMALARLA SARSILDIĞI
BİR SIRADA ÇEK TARİHÇİ FRANTİSEK PALACKY PRAG'DA BİR KONGRE
TOPLADI. AVUSTURYA YÖNETİMİNDEKİ TÜM SLAV MİLLİYETLERİNDEN
OLUŞAN TEMSİLCİLERİN KATILDIĞI KONGREDE; MERKEZİ MONARŞİK
YAPIYA SON VERMEK VE HABSBURG HANEDANI ALTINDA EŞİT
HAKLARDAN OLUŞAN DEMOKRATİK BİR FEDERASYON YARATMAK İÇİN
EŞGÜDÜM SAĞLANMALIDIR ŞEKLİNDE KARAR ALINDI.

• KONGREDEN BİR PRATİK BİR SONUÇ ÇIKMAMASINA KARŞIN
CANLILIĞINI KORUYAN HAREKET 1860'LARDA ÖZELLİKLE RUSYA'DA
YAYGINLAŞTI.

MUHAFAZAKARLIK

MUHAFAZAKÂRLIK
GÜNLÜK DİLDEKİ “MUHAFAZAKÂR” TERİMİ FARKLI
ANLAMLARA SAHİPTİR. BU TERİM İHTİYATLI DAVRANIŞ,
GELENEKSEL HATTA UYUMCU BİR HAYAT TARZINA

İŞARET EDER.

DEĞİŞİM KORKUSU VEYA DEĞİŞİMİN
REDDİ “MUHAFAZA ETMEK” FİİLİNİN BELİRTTİĞİ
ANLAMDA MEVCUT DURUMU KORUMAYI BELİRTİR.

SİYASAL BİR İDEOLOJİYİ BETİMLEYEN MUHAFAZAKÂRLIK İLK
KEZ 19. YÜZYILDA KULLANILMIŞTIR. BU DÖNEMDE ABD’DE
MUHAFAZAKÂRLIK KAMUSAL İŞLERE AİT KÖTÜMSER BİR
GÖRÜŞÜ İMA EDECEK BİÇİMDE KULLANILMIŞTIR. 1820’LER
DÖNEMİNDE FRANSIZ DEVRİMİ İLKELERİNE KARŞI
MUHALEFETİ ÇAĞRIŞTIRAN GRUPLAR MUHAFAZAKÂR OLARAK
ADLANDIRILMIŞTIR.

1835’TE İNGİLTERE’DE FRANSIZ DEVRİMİ İLE
SEMBOLLEŞTİRİLEN SİYASİ, SOSYAL VE İKTİSADİ
DEĞİŞMELERDEKİ GİDİŞE TEPKİ OLARAK MUHAFAZAKÂR
PARTİLER SİYASİ SAHNEDE YER ALMAYA BAŞLAMIŞTIR.

19. YÜZYILDA İNGİLİZ MUHAFAZAKÂRLARI

GÜÇLÜ BİR
DEĞİŞİM SÜRECİNDEN GEÇMİŞ SİYASİ VE SOSYAL DÜZENİ
SAVUNMUŞLARDIR. 19. YÜZYIL BOYUNCA BAZI
MONARŞİLERİN AYAKTA KALDIĞI KITA AVRUPASI’NDA İSE
DAHA OTORİTER BİR MUHAFAZAKÂRLIK GELİŞMİŞTİR.
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞ’INDAN SONRA HIRİSTİYAN
DEMOKRATİK PARTİLERİN KURULMASIYLA BİRLİKTE
KITADAKİ MUHAFAZAKÂRLAR ÖZELLİKLE ALMANYA VE
İTALYA’DA SİYASİ DEMOKRASİ VE SOSYAL REFORMLARI
KABUL ETMİŞLERDİR.

MUHAFAZAKÂR İDEOLOJİ BATIDAKİ MODERNLEŞME
SÜRECİNE BİR TEPKİ OLARAK ÇIKTIĞINDAN AVRUPA VE
KUZEY AMERİKA DIŞINDAKİ SİYASİ MUHAFAZAKÂRLIĞI
BETİMLEMEK DAHA ZORDUR. AFRİKA, ASYA VE LATİN
AMERİKA’DA MODERNLEŞME SÜRECİ GECİKTİĞİ İÇİN
AVRUPA’YLA EŞ ZAMANLI BİR MUHAFAZAKÂR
İDEOLOJİDEN SÖZ ETMEK OLANAKSIZDIR. ANCAK
JAPONYA, İRAN VE ARJANTİN GİBİ ÜLKELERDE
MUHAFAZAKÂRLIK MİLLİYETÇİLİKLE EŞ ZAMANLI OLARAK
GELİŞMİŞTİR.

MUHAFAZAKÂRLIK SİYASİ İDEOLOJİLER ARASINDA
ENTELEKTÜEL AÇIDAN EN MÜTEVAZİ İDEOLOJİ OLMASINA
RAĞMEN BU DURUMDAN DOLAYI AYNI ZAMANDA DİKKATE
DEĞER BİÇİMDE KENDİSİNİ ÇABUCAK DEĞİŞTİREBİLEN
ÖZELLİĞE DE SAHİPTİR.

MUHAFAZAKÂRLIK SİYASİ SAĞ YELPAZENİN İÇİNDE YER
ALIR. YENİ SAĞ OLARAK ADLANDIRILAN, SERBEST PİYASA
EKONOMİLERİNDEN TÜRETİLMİŞ ÇOK SAYIDA
MUHAFAZAKÂR BÖLÜNMEDEN SÖZ EDİLEBİLİR. ANCAK
MUHAFAZAKÂRLIĞIN BÜYÜK BİR KISMI GELENEKSEL
LİBERAL EKONOMİNİN BİR PARÇASI OLDUĞU
SÖYLENEBİLİR.

19. YÜZYILDA MUHAFAZAKÂRLIK MONARŞİ
VE ARİSTOKRASİNİN KATI BİR BİÇİMDE
SAVUNULMASINI GERÇEKLEŞTİRİRKEN 20.
YÜZYILDA MUHAFAZAKÂRLAR DEVLET
MÜDAHALESİNİ SAVUNAN SERBEST PİYASA
EKONOMİSİNİ DESTEKLER HALE
GELMİŞLERDİR.

MUHAFAZA ETME ARZUSUNUN ANA TEMALARI ŞUNLARDIR:
GELENEK, ORGANİK TOPLUM, HİYERARŞİ VE OTORİTE VE
MÜLKİYET. MUHAFAZAKÂRLAR GENELLİKLE KENDİ İNANÇLARINI
BİR ‘İZMLE’ TANIMLAMAK YERİNE ZİHİNSEL BİR TUTUM YA DA
YAYGIN KANAAT OLARAK BETİMLERLER.
MUHAFAZAKÂRLIK İNSAN DOĞASINI YAŞADIKLARI TOPLUMA VE
ÖZGÜN SİYASAL DEĞERLERİN ÖNEMİNE VURGU YAPAN ÖZGÜN
BİR TAKIM SİYASAL ANLAYIŞLAR ÜZERİNDE İNŞA EDİLİR.

GELENEK ZAMANA KARŞI

KOYABİLMİŞ DEĞERLER,
UYGULAMALAR VE KURUMLARI BİR KUŞAKTAN DİĞERİNE
AKTARILANLARI KAPSAR. BU NEDENLE ÇOK SAYIDA
MUHAFAZA GÖRE DİN GELENEKSEL İNANCIN BİR
PARÇASIDIR. DOLAYISIYLA İNANÇ TARİHSEL DEĞİŞİMİN
ADIMLARI HIZLANDIKÇA DEĞİŞSE BİLE DAİMA BİR SONRA Kİ
KUŞAĞA İLETİLMESİ GEREKEN GELENEKLERDİR. DİNİ
KÖKTENCİLER DIŞINDA ÇOĞUMUZ MUHAFAZAKÂR BELİRLİ
BİR İLAHİ KÖKEN VURGUSU YAPMAZ. MUHAFAZAKÂRLAR
GELENEĞE SAYGI DUYARLAR ÇÜNKÜ HEM TOPLUM HEM DE
BİREY İÇİN KİMLİK DUYGUSU YARATIR.

MUHAFAZAKÂRLARIN GÜÇLÜ YÖNETİM, SERT CEZA HUKUKU
SAVUNMALARININ NEDENİ İNSANA ATFETTİKLERİ YETERSİZLİK
DUYGUSUYLA İLİŞKİLİDİR.

ORGANİK TOPLUM MUHAFAZAKÂR TOPLUM GÖRÜŞÜNÜN BİR
PARÇASIDIR. BU YANIYLA LİBERALLERDEN AYRILIRLAR. BİREY
TOPLUMDAN KOPARILAMAZ, ONU BESLEYEN SOSYAL GRUPLARIN
BİR PARÇASIDIR. AİLE, ARKADAŞLIK, MESLEKTAŞLIK, ULUS
BİREYLERE GÜVENLİ BİR HAYAT SAĞLAR.
GELENEKSEL MUHAFAZAKÂRLAR ÖZGÜRLÜĞÜ, BİREYİN YALNIZ
BAŞINA BIRAKILDIĞI NEGATİF ÖZGÜRLÜK AÇISINDAN RİSKLİ
BULURLAR.

ONLARA GÖRE ÖZGÜRLÜK, SOSYAL
YÜKÜMLÜLÜKLERİN VE DEĞERLERİN FARKINDA
OLAN BİREYLERLE KURULMUŞ BAĞLANTILAR
ÖNEMLİDİR.

ÖZGÜRLÜK ÖDEV VE YÜKÜMLÜLÜKLE
BAĞIMLIDIR. MUHAFAZAKÂRLAR SAĞLIKLI BİR
AİLEYİ TOPLUMUN İSTİKRARI İÇİN GEREKLİ
GÖRÜRLER. ÇÜNKÜ ÖDEV VE YÜKÜMLÜLÜĞÜN
ÖĞRENİLDİĞİ İLK ALAN AİLEDİR.

HİYERARŞİ VE OTORİTE

MUHAFAZAKÂRLAR BU HİYERARŞİYE ÖYLESİNE

DERİN

ANLAMLAR YÜKLEMİŞLERDİR Kİ OTORİTEYE
GEREKSİNİM KAÇINILMAZ HALE GELMİŞTİR.

HİYERARŞİYİ

KORUMAK İÇİN OTORİTENİN ZORUNLU VE
FAYDALI OLDUĞU KESİNDİR. ÖNDERLİK VE DİSİPLİNE
VURGU YAPAN MUHAFAZAKÂR İDEOLOJİ OTORİTENİN
GEREKTİRDİĞİ DOĞAL SORUMLULUKLARI DA KABUL
ETMİŞLERDİR. ÖRNEĞİN ÇOCUKLARINI CEZALANDIRMAK
EBEVEYNİN SORUMLULUĞUDUR.

MÜLKİYET
MUHAFAZAKÂRLAR İÇİN MÜLKİYET, DERİNLİKLİ ZAMAN
ZAMAN DA GİZEMLİ ÖNEME SAHİPTİR. ÇOK ÇALIŞANLAR VE
YETENEKLİ OLANLAR SERVET EDİNİRLER YA DA
EDİNMELİDİRLER. BUNDAN DOLAYI MÜLKİYET KAZANILAN
BİR ŞEYDİR.

SERVET BİRİKTİRME BECERİSİNİN ÖNEMLİ BİR EKONOMİK
DÜRTÜ OLARAK GÖREN MUHAFAZAKÂRLAR İÇİN MÜLKİYET
GÜVENİN GÜVENCESİDİR. ONLARA GÖRE MÜLKİYET SOSYAL
DEĞERLERİ BESLER VE SAYGINLIK KAZANDIRIR. ÇÜNKÜ
MUHAFAZAKÂRLIKTA İNSANLAR SAHİP OLDUKLARI ŞEYLER
ORANINDA HİYERARŞİDE YER ALIRLAR.

MUHAFAZAKÂRLAR LİBERALLERDEN FARKLI
OLARAK MÜLKİYETİN SAHİBİNİN DİLEDİĞİ GİBİ
KULLANABİLME ÖZGÜRLÜĞÜNÜ SINIRSIZ KABUL
ETMEZLER. ÇÜNKÜ MÜLKİYET SAHİPLERİ AYNI
ZAMANDA DEVLET YÖNETİMİNİN DE SAHİPLERİDİR.
BU NEDENLE KENDİ MALLARI DA OLSA BU
SERVETİN SAHİBİ DEĞİL BİR SONRAKİ KUŞAĞA
İLETECEK EMANETÇİLERİ OLARAK KABUL EDİLİR.

OTORİTER MUHAFAZAKÂRLIK

PATERNALİST MUHAFAZAKÂRLIK

PATERNALİZM TAM ANLAMIYLA BABA TARZINDA
DAVRANMAK ANLAMINA GELİR. SİYASİ BİR İLKE OLARAK
ZARARI ENGELLEMEK VE FAYDA SAĞLAMAK NİYETİYLE
DİĞERLERİ ÜZERİNDE İKTİDAR VE OTORİTE KURMA
ANLAMINI TAŞIR.

PATERNALİZMİN

TEMELİNDE BİLGELİK VE TECRÜBEDEN

YARARLANMA ANLAYIŞI VARDIR.

19. VE 20. YÜZYIL NEO-

FEODAL PATERNALİST DEĞERLER TEK MİLLET
MUHAFAZAKÂRLIĞI,
İKİ ANA GELENEKTE

HIRİSTİYAN DEMOKRASİ
GELİŞMİŞTİR.

KAPSAMINDA

HIRİSTİYAN DEMOKRASİ 1945 SONRASI KITA AVRUPA’SININ
ÇEŞİTLİ BÖLGELERİNDE HIRİSTİYAN DEMOKRAT PARTİLER
KURULMASIYLA YAYGINLAŞMIŞTIR. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI
SONRASINDA OTORİTER MUHAFAZAKÂRLIKTAN VAZ GEÇİRİLEREK
PROTESTANLIĞIN SOSYAL TEORİLERİNE ATIFTA BULUNAN PROTESTAN
AHLAKI İLE DONATILMIŞ ESNEK MUHAFAZAKÂRLIK ANLAYIŞIDIR.

MAX WEBER’İN PROTESTAN AHLAKININ KAPİTALİZM RUHUNA
BAĞLADIĞI SOSYAL TEORİLER HIRİSTİYAN DEMOKRATLARIN ÇIKIŞ
NOKTASI OLMUŞTUR. SOSYAL PİYASA EKONOMİSİ DESTEKLENEREK
TEŞEBBÜS KAPİTALİZMİ YERİNE SOSYAL KAPİTALİZM SEÇİLMİŞTİR.

LİBERTERYEN MUHAFAZAKÂRLIK
LİBERTERYENİZM OTORİTE, GELENEK VE EŞİTLİK GİBİ DEĞERLERE
ÖNCELİK TANIYAN İDEOLOJİLERDEN FARKLI OLARAK BİREYSEL
ÖZGÜRLÜĞÜ ÖNE ÇIKARAN BİR ANLAYIŞTIR.

LİBERTERYENİZM DEVLETE OLAN İHTİYACI KABUL ETTİKLERİ İÇİN
ANARŞİZMLE ARALARINA KALIN BİR ÇİZGİ ÇEKMİŞLERDİR. 20.
YÜZYIL BAŞLARINDA 19. YÜZYILIN SONLARINDA LİBERTERYEN
MUHAFAZAKÂRLAR ADAM SMİTH’İN LİBERAL EKONOMİ ANLAYIŞINI
BENİMSEMEKLE BİRLİKTE PİYASA EKONOMİSİNİN YARATTIĞI
SOSYAL DÜZENİ ELEŞTİRMİŞLERDİR.

TUTARLI BİR LİBERAL OLMAYAN LİBERTERYEN MUHAFAZAKÂRLAR
YÖNETİMİ, İŞ DÜNYASINI SAVUNURKEN SOSYAL VE AHLAKİ
SORUMLULUKLARI DEVLETİN ELİNDEN ALARAK BİREYİN ELİNE
TESLİM EDİLMESİNİ SAVUNMUŞLARDIR.

SERBEST PİYASA TEORİLERİNİ BENİMSEMEKLE BİRLİKTE
PİYASANIN SOSYAL DİSİPLİNE İHTİYACI OLDUĞUNU KABUL
EDERLER.

LİBERTERYEN MUHAFAZAKÂRLIK PİYASA DÜZENİNİN
SONSUZ REKABETLE ÖZGÜRLEŞMESİNİ TEHLİKELİ BULURLAR.

YENİ SAĞ
1945 SONRASI BATI DÜNYASININ BİRÇOK YERİNDE EGEMEN OLAN
MUHAFAZAKÂRLIĞIN SINIRLI SOSYAL DEMOKRASİ TİPİNİ
BENİMSEYEREK YENİ SAĞ FİKİRLERİN ORTAYA ÇIKMASINI
SAĞLAMIŞLARDIR.

YENİ SAĞ OLDUKÇA GENİŞ BİR KAVRAMDIR. ASLINDA BİRBİRİNE
KARŞITLIKLARI AÇIKÇA BİLİNEN İKİ İDEOLOJİNİN BİRLEŞİMİDİR.
KLASİK LİBERAL EKONOMİ TEORİSİYLE BÜYÜK DEVLET İKTİSADİ VE
SOSYAL MÜDAHALE ANLAYIŞINA YÖNELİK NEO-LİBERALİZMİN BİR
BİLEŞENİDİR.
YENİ SAĞ İKTİSADİ LİBERTERYENİZM İLE DEVLET VE SOSYAL
ALANDAKİ OTORİTERİZ Mİ KAYNAŞTIRMAK İSTER

YENİ SAĞ FİKİRLER 1970’LERİN BAŞLARINDA YÜKSEK
ENFLASYON, ARTAN İŞSİZLİK OLGULARIYLA YARA ALMIŞ
ANCAK BU ETKENLER MUHAFAZAKÂRLIK İÇİNDE MİLLİYETÇİ
DUYGULARI GÜÇLENDİRECEK SİYASETLERLE ONARILMIŞTIR.

ÖZELLİKLE KARŞIT İDEOLOJİ OLARAK SOVYETLER
BİRLİĞİNİN VARLIĞI BU FİKRİN EKSİKLİKLERİNİ KOLAYCA
KABUL EDİLEBİLİR EKSİKLİK OLARAK GÖRÜLMESİNİ
SAĞLAMIŞTIR.

MİLLİ EGEMENLİĞİN TEHDİT ALGISI YENİ SAĞ DÜŞÜNCEYİ
AYAKTA TUTMUŞTUR.

LİBERAL YENİ SAĞ
BU ANLAYIŞ DEVLETÇİLİK

KARŞITIDIR. DEVLET ZOR
KULLANMA VE ÖZGÜRLÜĞÜN YER ALMADIĞI ALAN OLARAK
GÖRÜLÜR. NE KADAR YUMUŞAK OLURSA OLSUN HER
YÖNETİMİN İNSANİ FAALİYETLERE ZARARLI ETKİSİ
VARDIR.

LİBERAL SAĞDA DEVLETİN YERİNE İNANÇ, BİREY VE
SERBEST PİYASA ÖNCELİK KAZANIR. PİYASA BİREYSEL
TERCİHLERİN TOPLAMININ İLERLEME VE GENEL FAYDAYA
YOL AÇMASI İÇİN GEREKLİ MEKANİZMA OLARAK SAYGI
GÖRÜR. FRİEDRİCH VON HAYEK BU İDEOLOJİNİN
İKTİSADİ FİLOZOFUDUR.

MUHAFAZAKÂR YENİ SAĞ

LİBERAL VE İLERLEMECİ

DEĞERLERİN YAYGINLAŞMASI

SONUCU SOSYAL PARÇALANMA KORKUSUYLA GELİŞEN
MUHAFAZAKÂR YENİ SAĞIN ÜÇ ANA İLGİ ODAĞI VARDIR.

YASA VE DÜZEN, KAMUSAL AHLAK VE ULUSAL KİMLİK.
MUHAFAZAKÂR YENİ SAĞ 1968 HAREKETLERİNİN

YARATTIĞI ÖZGÜRLÜK ARAYIŞINA TEPKİ OLARAK GELİŞİP

GÜÇLENMİŞTİR.

MUHAFAZAKÂR

YENİ SAĞ İÇERİDE VE

DIŞARIDAN GELEBİLECEK TEHDİTLERE KARŞI ULUSAL
KİMLİĞİ GÜÇLENDİRME ARZUSU DUYAR.

21. YÜZYILDA MUHAFAZAKÂRLIK
20. YÜZYILIN SONLARINDAKİ GELİŞMELER BİR ZAFER
NİTELİĞİNDE OLMASA DA MUHAFAZAKÂR İYİMSERLİĞİ
GÜÇLENDİRMİŞTİR.

DOĞU AVRUPA’DA KOMÜNİZMİN ÇÖKMESİ GELENEKSEL

SİYASİ
ÖĞRETİLER VE SERBEST PİYASA EKONOMİLERİNİN GELİŞİMİNE
HIZ KAZANDIRMIŞTIR.

20. YÜZYIL BOYUNCA MUHAFAZAKÂRLIK KENDİSİNİ
SOSYALİZMİN GELİŞMESİYLE İLİŞKİLENDİREN DEVLET
DENETİMİNE KARŞI BESLEDİĞİ HOŞNUTSUZLUKLA
TANIMLANMIŞTIR.

BU TEHLİKENİN

ORTADAN KALKIŞIYLA SERBEST PİYASA
İNANCI DEVLETE İHTİYAÇ DUYMADAN GÜÇLENEBİLME
OLANAĞININ OLDUĞUNU KABUL ETMİŞTİR. 21. YÜZYIL
MUHAFAZAKÂRLARI POSTMODERNLİK İLE ARASINDA
BELİRSİZ BİR İLİŞKİ KURMAYI DA İHMAL ETMEMİŞTİR.

GEÇ-MODERNİTE

YA DA POST-MODERNİTE
MUHAFAZAKÂRLIĞIN TEMELLERİNİ ZAYIFLATMA TEHDİDİNİ
TAŞISALAR BİLE LİBERAL YENİ SAĞ SERBEST PİYASA
İKTİSADİ VE SİYASİ YAPISIYLA UYUM SAĞLAMASI
NEDENİYLE SÖZ KONUSU TEHDİT GİDEREK
ZAYIFLATILMIŞTIR.